Naam project: Artemisia annua
Start project: xxxx
Einde project: –
Contactpersonen: Oliver Kayser (Technical University Dortmund), Dirk Rezelman (Artemisia-for-all)
en Henk Goris (Hanzehogeschool, Groningen).
Gesteld doel: Ontwikkeling van een betaalbaar artemisinine-preparaat
Wikipedia over Artemisia annua: wiki
Inleiding:
Farmacie Mondiaal heeft al jarenlang goede contacten met de zeer dynamische Nederlandse
huisarts Dirk Rezelman (St. Evenaar) waardoor FM ook betrokken raakte bij het apothekenproject
in Kartong (The Gambia).
Naast de oprichting van een kliniek in Kartong heeft Dirk zich ook gestort op het onderwerp
Artemisinine (als gezuiverd plantaardig extract) als betaalbaar (en lokaal te produceren) alternatief
voor de kostbare gangbare (gezuiverd artemisinine bevattende) malariamedicatie.
Deze wordt nu nog vaak gesponsord echter zodra de sponsoring ophoudt wordt deze succesvolle
medicatie bijkans financieel onbereikbaar voor de doelgroep.
Dirk heeft diverse deskundigen (o.a. Henk Goris, Prof. Oliver Kayser) op dit terrein weten samen te
brengen en er zijn diverse, soms bochtige, interessante stappen gezet zoals een mooie akker Artemisia annua, met een top opbrengst, op het Groningse land. Bijna een verhaal uit jongensboek, maar vooral een bewijs dat gedrevenheid, belangenloze inzet van slechts enkele individuen tot (hopelijk) een mooi
resultaat kunnen gaan leiden.
FM volgt dit, ook uit farmaceutisch oogpunt zeer interessante, reeds enkele jaren lopende traject.
FM heeft in het verleden ook bepaalde analytisch/ chemische onderzoeken m.b.t. geschikte extractie
methodes gesponsord. Via bemiddeling van FM is een zeer substantiële sponsoring mogelijk gemaakt
door stichting “Dioraphte” voor verdere klinische trials. Dit heeft nogal wat voeten in de (onderzoeks)aarde
omdat het een trial betreft met een gezuiverd plantaardig extract, waarin dus naast het artemisinine
nog vele andere (gelijkende) componenten aanwezig zijn. Een van de theorieën is ook dat deze stoffen
juist sterk bijdragen aan de effectiviteit van het artemisinine zelf! Hierdoor zou de benodigde dosering
artemisinine dus ook lager (=goedkoper) kunnen zijn.
Ook m.b.t. de productie zijn inmiddels stappen gezet in de vorm van het bedenken van, de technische
specificaties van, een pilotplant m.b.v. een productieprocesdeskundige van het vroegere ACF.
Voor m.n. meer inhoudelijke en technische informatie zie de website: Artemisia4all
Stand van zaken medio 2011
Henk Goris bericht hierover als volgt:
„De voorbereidingen voor de klinische trial met een geformuleerd extract van Artemisia annua
ondervindt enige vertraging. Oliver Kayser, de principal investigator van deze trial, heeft de
Rijksuniversiteit in Groningen verwisseld voor de afdeling Technische Biochemie van de
universiteit in Dortmund. Ondermeer door deze mutatie moest een aantal voor de trial van
belang zijnde zaken opnieuw worden geformaliseerd, zowel tussen de Universiteit van Dortmund
en de sponsor (de stichting “Dioraphte”) als met het bedrijf dat de klinische trial voor ons gaat uitvoeren.
De samenwerking met de Universiteit van Gent heeft inmiddels door tussenkomst van een in
formulering van plantaardige extracten gespecialiseerd Duits bedrijf geleid tot een formulering
(softgel capsule) die zowel inzetbaar is voor onze trial als voor de oncologische trial die Gent in
gedachten heeft.
De kosten voor deze formulering zijn echter hoog vanwege de GMP-eisen die aan het preparaat
worden gesteld. Dit is voor de universiteit van Gent een reden om de geformuleerde extracten
eerst nog aan een aantal cytotoxiciteits-assays te onderwerpen. Naar alle waarschijnlijkheid is
deze formulering te kostbaar voor Afrika en wij zullen dus op zoek moeten gaan naar een
goedkoper alternatief.
Inmiddels zijn de vooruitzichten op daadwerkelijke productie van ons preparaat aanzienlijk
toegenomen door contacten met een Zuid-Afrikaanse extractiefirma. Dit heeft ondermeer geleid
tot een contract waarin tot de productiefase alle door ons opgedane expertise beschikbaar
wordt gesteld bij de ontwikkeling van een pilotplant voor extractie van artemisinine.
De ontwikkeling van de pilot plant blijft open source en bij daadwerkelijke productie zal de
betreffende firma financieel bijdragen aan de inrichting van een onderzoeksfonds van onze stichting.
Over de rol die wij gaan spelen bij de formulering en de keuze van de partner-drug zijn we nog in gesprek.
Vermoedelijk zal, ter ondersteuning van de ontwikkeling van de pilotplant in Zuid-Afrika, in Dortmund
ook een pilot plant worden ingericht. Doelstelling is voorlopig het vastleggen van de belangrijkste
procesparameters van een batchgewijze counter-current-extractie.
Uitgangspunt is een extractie-efficiëntie voor artemisinine tussen de 90 en 100%.”
